Był zwolennikiem symbolicznego i nastrojowego malarstwa A. Böcklina. Wywarł wpływ na J. Chełmońskiego, S. Witkiewicza, L. Wyczółkowskiego i in. Stawiając sobie najwyższe wymagania, malował mało i nie kończył obrazów. Uważał sztukę za środek przekazu myśli; cenił symbolizm, ale odrzucał malarstwo realistyczne i historyczne. W wypowiedziach teoretycznych (artykuł "O istocie sztuki" 1876) zapowiadał modernizm. Podejmował gł. tematy religijno-symboliczne. Posługiwał się syntetyczną plamą malarską, uległ pewnym wpływom impresjonizmu. Malował także realistyczne obrazy (pejzaż Wieś Zawale 1883) i portrety. Malarstwo Chmielowskiego cechuje prostota środków, naturalność, skromność i liryczna nastrojowość, a z czasem nastrój mistycyzmu. Jego nieukończony Ecce Homo (1881- przed 1904) jest jednym z najgłębiej odczutych obrazów religijnych w polskim malarstwie. Inne znane obrazy: Ogród miłości (1876), Szara godzina (1880), Cmentarz (1883). W latach 1880-1881 przebywał w nowicjacie jezuitów. W 1884 z nakazu władz carskich opuścił zabór rosyjski i przeniósł się do Krakowa. W 1887 r. przywdział habit tercjarza franciszkańskiego. Przejęty ideami św. Franciszka i służby narodowej pojmowanej jako praca na rzecz najuboższych w 1888 r. złożył śluby zakonne, przyjął imię brata Alberta i założył Zgromadzenie Braci Albertynów Trzeciego Zakonu Świętego Franciszka Posługujących Ubogim. W 1891 r. założył Zgromadzenie Sióstr Albertynek. Prowadził w Krakowie przytułek, w którym mieszkał razem z biedakami, starcami, bezdomnymi i upośledzonymi, i opiekował się nimi; środki na jego utrzymanie zdobywał jałmużną. W 1983 beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II podczas mszy na krakowskich Błoniach, 1989 kanonizowany w Rzymie. Temat jego życia był wielokrotnie podejmowany przez pisarzy widzących w nim heroiczną wielkość (np. Nawracanie Judasza S. Żeromskiego, Brat naszego Boga K. Wojtyły).

Lokalizacja: kwatera: XIa, rząd: płn.-wsch. (mapka)