Prace remontowo – konserwatorskie realizowane w 2020 roku przy zabytkowych obiektach na terenie krakowskich cmentarzy komunalnych na zlecenie Gminy Miejskiej Kraków

A. Na Cmentarzu Rakowickim:

Przy zabytkowych pomnikach nagrobnych:

• grupa dwóch grobowców na pasie 26: grobowiec Rodziny Lasockich i grobowiec Rodziny Lanckorońskich - II etap konserwacji,
• grobowiec Rodziny Brześciańskich na pasie 3,
• dwa nagrobki na grobie Franciszka i Kazimierza Matejków na pasie 5,
• płyta nagrobna na grobie Michała i Salomei Krzyszkowskich oraz Marianny Mianowskiej na pasie 7,
• grobowiec Rodziny Zonerów na pasie 25,
• grupa dwóch grobowców na kwaterze IVb: grobowiec Rodziny Bańkowskich oraz grobowiec Pauliny z Wolbeków Budkiewiczowej,
• grupa trzech grobów na pasie 25: grobowiec Rodziny Kurów, nagrobek na grobie Franciszka Derpowskiego oraz nagrobek na grobie Antoniny Hermans,
• grobowiec Rodziny Przybylskich na kwaterze U,
• grobowiec Rodziny Piotrowskich na kwaterze III wraz z upamiętnieniem żołnierzy powstania kościuszkowskiego: Teofila Junoszy Piotrowskiego i Marcina Pade,
• grobowiec księdza Pawła Zrini Szyryna na pasie 45,
• zespół zabytkowych pomników nagrobnych na kwaterze S i SΔ (II etap): grobowiec Rodziny Csesznaków, pomnik nagrobny w formie latarni umarłych na grobie Pawła i Karoliny Sosnowskich, grobowiec Rodziny Pruszkowskich i Karoliny Górskiej,
• grupa dwóch grobowców na pasie Kb: grobowca Rodziny Majerów, grobowca Idy Orłowskiej, Borchów i Potockich (I etap – wykonanie ekspertyzy konstrukcyjnej, opracowanie dokumentacji projektowej oraz przeprowadzenie badań dendrologicznych)
• grobowiec Leonardów Zwolińskich na kwaterze M,
• grupa pięciu pomników nagrobnych na kwaterze III b rząd wschodni - na grobach: Juliana Grabowskiego, Jadwigi Biesiadzkiej, Wincentego Kaniewskiego, Adama Biesiadzkiego i Jana Strumiłło.

Prace remontowo – konserwatorskie przy ww. zabytkowych pomnikach nagrobnych (nagrobkach i grobowcach) na cmentarzu Rakowickim były dofinansowane ze środków Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa (w wysokości 80 % wartości dofinansowanych zadań) oraz ze środków Gminy Miejskiej Kraków (20 % wartości zadań). W 2020 r. na cmentarzu Rakowickim wykonane zostały na zlecenie Gminy Miejskiej Kraków – Zarządu Cmentarzy Komunalnych w Krakowie – w ramach zadań dofinansowanych ze środków NFRZK prace przy 26 pomnikach nagrobnych, łącznie za kwotę 488 198,92 zł netto, w tym dofinansowanie NFRZK: 390 559,14 zł oraz środki Gminy Miejskiej Kraków: 97 639,78 zł

Projekt współfinansowany z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa

Prace konserwatorskie wykonane przy zabytkowych pomnikach nagrobnych na cmentarzu Rakowickim na zlecenie Urzędu Miasta Krakowa – Miejskiego Konserwatora Zabytków:

• przy tablicy z marmuru z nazwiskiem Henryka Schmidta +1859 r. wraz z montażem na murze wschodnim cmentarza Rakowickiego przy grobie Schmidtów na pasie Lb,
• przy pomniku nagrobnym na grobie Anastazji Haberskiej (Chaberskiej) - na kwaterze O, rząd północny, grób nr 1
• przy pomniku nagrobnym na grobie rodziny Bielskich – na pasie 64, rząd południowy, grób nr 6
• przy nagrobku na grobie Juliana Szulca – kwatera U, rząd 2, grób nr 1

Łączna wartość prac: 48 850,00 zł (finansowane ze środków Gminy Miejskiej Kraków)

Prace przy zabytkowym murze cmentarza Rakowickiego - od strony południowej:

1) Kontynuacja prac remontowo – konserwatorskich przy najstarszej części muru wzdłuż pasa Kb – Kc oraz wzdłuż kwatery Legionowej

Wartość III etapu zadania w 2020 r.: 215 715,00 zł (kwota netto + 1 % podatku kwalifikowalnego VAT), w tym 42 % dofinansowanie NFRZK: 90 600,30 zł, 58% wkład własny Gminy: 125 114,70 zł)

Zakres robót:

- 3 etap prac remontowo-konserwatorskich na odcinku muru południowego wzdłuż pasów Kb – Kc oraz dawnej strzelnicy - prace konserwatorskie przy tablicach epitafijnych z muru (wykonane w warunkach pracowni): oczyszczenie, usunięcie produktów korozji (gipsów) poprzez szlifowanie przy użyciu materiału ściernego różnej gradacji, impregnacja strukturalna rozwarstwień marmuru, klejenie pękniętych płyt, dezynfekcja kamienia preparatem glono i grzybobójczym, polerowanie powierzchni tablic z równoczesnymi próbami odczytania fragmentów inskrypcji zatartych, z ubytkami, ustalanie treści fragmentów inskrypcji nieczytelnych na podstawie źródeł archiwalnych (danych z ksiąg cmentarnych, ksiąg zgonów parafii krakowskich, dawnych odpisów inskrypcji z tablic), pogłębianie liternictwa oraz dekoracji kutych, uzupełnienie ubytków kamienia, opracowanie i scalenie kolorystyczne uzupełnień, spolerowanie powierzchni uzupełnień, ponowne polerowanie powierzchni tablic, uczytelnienie liter, pomalowanie złotem mineralnym, nasycenie i zabezpieczenie powierzchni tablic; konserwacja elementów z piaskowca (dwóch obramowań): oczyszczenie, odsolenie, wzmocnienie strukturalne, uzupełnienie ubytków, scalenie uzupełnień, hydrofobizacja preparatem krzemoorganicznym; osadzenie epitafiów (tablic, obramień z piaskowca, marmurowych krzyżyków) we wnękach na murze z zachowaniem odstępu od pleców wnęk, wykonanie spoinowania wokół tablic; roboty wykończeniowe, uporządkowanie terenu prac, wykonanie opaski z tłucznia kamiennego.

Wykaz tablic epitafijnych z marmuru (jasnego, różowego oraz z tzw. dębnika) objętych konserwacją: Julii z Jelonków Józefowicz zm. 1845 r. (epitafium nr 112), Jana Knolla zm. 1855 r. (nr 113), Mikołaja Corde zm. 1821 r., Wiktorii z Gadomskich Corde zm. 1828 r., Justyny z Cordów Weiss zm. 1831 r. i dzieci: Karoliny, Józefów i Wincentego Weissów (nr 114), Grzegorza Markiewicza zm. 1806 r., Ewy z Różańskich Markiewicz zm. 1790 r. oraz ks. Dominika Markiewicza zm. 1818 r. (nr 115), Marii Anny von Schindler, z domu von Zerin zm. 1805 r. (nr 116), Stanisława Zarzeckiego zm. 1825 r. (nr 117), Józefa Sałackiego zm. 1825 r. (nr 118), Tomasza Byszyńskiego zm. 1809 r. (nr 119), Antona Maruszki zm. 1804 r. (nr 121), Tadeusza hr. Morskiego zm. 1825 r. (nr 122), Ferdynanda Kuhna zm. 1847 r. (nr 123), obramienie z piaskowca zwieńczone trójliściem z krzyżem (nr 124, tablica napisowa niezachowana), Jana Nepomucena Wiktora zm. 1807 r. (nr 125), ks. Jakuba Kmity zm. 1807 r. i Wiktorii Napierkowskiej zm. 1809 r. (nr 126), Anny z Mandzlów zm. 1804 r. i Jakuba zm. 1828 r. Petruszków (nr 127), Katarzyny Góreckiej zm. 1845 r. (nr 128), Bazylego Kozakiewicza zm. 1844 r. (nr 129), Andrzeja Czaputkiewicza zm. 1841 r., Anny z Materów Pacakowej zm. 1832 r. i Karola Pacaka zm. 1844 r. (nr 131), Piotra Hanickiego zm. 1849 r. (nr 132, wraz z obramieniem z piaskowca), Grzegorza Rodowskiego zm. 1842 r. (nr 133), Wojciecha Sadowskiego zm. 1844 r. (nr 134), Mikołaja Opidowicza zm. 1861 r. (nr 135), dwa krzyżyki z dębnika oraz epitafia nieobjęte inwentaryzacją z 2003 r. (później odnalezione, bez numerów): Jana Mayxnera zm. 1806 r., Floriana Studzińskiego zm. 1826 r., NN zm. 1832 r. (fragment epitafium) Józefa Placera zm. 1846 r. oraz Marcina Kożeniowskiego zm. 1828 r.

- 3 etap prac remontowo-konserwatorskich na odcinku muru południowego wzdłuż części Kwatery Poległych w czasie I wojny światowej, tzw. Kwatery Legionowej (odcinek oznaczony w dokumentacji jako E1-E2 o długości ok. 20 m), w tym: prace przygotowawcze: organizacja i ogrodzenie terenu robót, zabezpieczenie sąsiadujących z murem grobów, demontaż spękanych betonowych nakryw, skucie zdestruowanych tynków, rozbiórka partii muru zagrożonych zawaleniem, ze stopniowym usuwaniem przypór drewnianych, wysegregowanie, oczyszczenie i dezynfekcja wyselekcjonowanych cegieł, usunięcie gruzu, roboty ziemne, remont fundamentów muru (wzmocnienia - mikropale iniekcyjne, wykonanie nowego zbrojonego fundamentu – ławy żelbetowej pod odcinek muru rekonstruowanego), wykonanie izolacji, prace murarskie - odtworzenie rozebranego odcinka muru z użyciem cegły oryginalnej oraz nowej, dobranej wielkością i kolorem, odtworzenie oryginalnych wątków (do ekspozycji od strony zewnętrznej cmentarza), wraz z wykonaniem izolacji poziomej, dylatacji, wykonanie nowych nakryw muru ze sztucznego kamienia, rekonstrukcja gzymsu i położenie tynków mineralnych na elewacji muru od strony cmentarza oraz malowanie; wykonanie spoinowania (elewacji muru do ekspozycji od strony zewnętrznej cmentarza), hydrofobizacja cegły i nakryw muru ze sztucznego kamienia, wykonanie opaski wzdłuż muru – z kostki brukowej od zewnątrz cmentarza, z kruszywa, grysu – od strony cmentarza, rozebranie tymczasowego ogrodzenia placu budowy, uporządkowanie terenu robót;

Projekt współfinansowany z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa

2) Restauracja muru południowego cmentarza Rakowice – zakończenie etapu robót prowadzonych wzdłuż kwatery Legionowej w latach 2019-2020 na odcinku o długości ok. 64m, wartość robót odebranych w 2020 r. 17 621,77 zł netto, 21 674,78 zł brutto

3) oraz rozpoczęcie następnego etapu robót przy murze południowym – w ramach zadania inwestycyjnego prowadzonego przez Zarząd Inwestycji Miejskich w Krakowie w latach 2020 – 2021 pod nazwą „Restauracja muru południowego cmentarz Rakowice” (w podziale na 7 etapów / odcinków) - w 2020 r. zostały wykonane roboty budowlano – konserwatorskie przy odcinkach muru o łącznej długości ok. 123,64 m b. (o wartości 1 169 000,00 zł brutto ) Zadanie dofinansowane w 2020 r. ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w wysokości 938 000,00 zł

- zakres robót wykonany w 2020 r.: kompleksowe roboty budowlane i konserwatorskie na odcinkach muru południowego – od pasa 49 do pomnika Legionów polegające na: demontażu spękanych nakryw, inwentaryzacji, demontażu i zabezpieczeniu płyt epitafijnych (na odcinku wzdłuż kwatery wojennej), rozbiórce zdestruowanych partii muru, wzmocnieniu fundamentów oraz robotach konstrukcyjnych muru, wykonaniu zbrojonego fundamentu – ławy żelbetowej, izolacji przeciwwilgociowej pionowej i poziomej, wymurowaniu – odtworzeniu rozebranego odcinka muru z użyciem cegły oryginalnej oraz nowej z odtworzeniem oryginalnych wątków, wykonaniu dylatacji, oczyszczeniu, uzupełnieniu ubytków i dezynfekcji, wykonaniu nowych nakryw ze sztucznego kamienia (w kolorystyce lastriko międzywojennego), spoinowanie zaprawą wapienno – cementową, wykonanie tynku mineralnego (od strony zewnętrznej na odcinkach wzdłuż pasa 49 oraz od strony cmentarza -na odcinku wzdłuż kwatery wojennej), gruntowanie i malowanie farbą elewacyjną, hydrofobizacja wątków ceglanych, nakryw, spoinowania, wykonanie opaski z kostki brukowej oraz opaski żwirowej.

Remont nagrobków żołnierzy polskich pochowanych na cmentarzu Rakowickim przy ul. Prandoty – na kwaterach wojskowych (na terenie dawniej odrębnego cmentarza wojskowego):

1. Rekonstrukcja w granicie Strzegom zniszczonych elementów betonowych nagrobków na kwaterze 1 wojskowej, wraz z osadzeniem na nowych fundamentach (trzy nagrobki na kwaterze 1 wojskowej grobach: Edwarda „Muchy” Muszyńskiego, Bolesława Zielińskiego oraz Jana Czerniowskiego oraz obramowanie na grobie ppłk. Alfreda Kostki, lekarza )

Wartość prac: 15 441,00 zł netto, 18 992,43 zł brutto

2. Renowacja płyt napisowych tzw. attyk, tablic oraz krzyża na nagrobkach żołnierskich - na kwaterze 1 wojskowej na Cmentarzu Rakowickim przy ul. Prandoty: 1) attyki z tabliczką metalową (na nagrobku Gustawa Poppé - kwatera 1 wojskowa, rząd południowy, grób nr 24), 2) tablicy marmurowej z inskrypcją (na nagrobku majora Alberta de Tannenhof Nunberg - kwatera 1 wojskowa, rząd wschodni, grób nr 10), 3) metalowego krzyża z figurą Chrystusa (na nagrobku sierż. Edwarda „Muchy” Muszyńskiego - kwatera 1 wojskowa, rząd 10, grób nr 15), 4) attyki z wykutym napisem (na nagrobku Bolesława Zielińskiego – kwatera 1 wojskowa, rząd 11, grób nr 23). Wartość prac: 6 768,00 zł (netto = brutto)

Powyższe prace przy grobach na kwaterze 1 wojskowej (pkt 1 i pkt 2) finansowane ze środków Gminy Miejskiej Kraków wydzielonych do dyspozycji Dzielnic (z Dzielnicy I Stare Miasto – kwota 11 760,43 brutto, Dzielnicy II Grzegórzki – kwota 9 000,00 zł brutto oraz Dzielnicy III Prądnik Czerwony – kwota 5 000,00 zł brutto)

3. Remont nagrobków żołnierzy polskich na Cmentarzu Rakowickim polegający na rekonstrukcji w granicie Strzegom zniszczonych elementów betonowych 10 nagrobków na kwaterze 2 wojskowej, wraz z osadzeniem na nowych fundamentach

Wartość prac: 45 760,00 zł netto, 56 284,80 zł brutto (środki Gminy Miejskiej Kraków)

Zadanie realizowane w ramach Budżetu Obywatelskiego Miasta Krakowa 2019 – na zadanie nr BO.D1.12/19 (środki z BO w wysokości 50 000,00 zł brutto)

4. Wymiana nagrobków na grobach żołnierzy polskich na Kwaterze Żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu Rakowickim

Na wniosek Gminy Miejskiej Kraków złożony w ramach PROGRAMU MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO „GROBY I CMENTARZE WOJENNE W KRAJU” na realizację ww. zadania zostało przyznane dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury, oraz przyznane zostały środki finansowe Wojewody Małopolskiego

Roboty budowlano – montażowe przy kolejnych 58 nagrobkach na Kwaterze Żołnierzy Wojska Polskiego z lat 1939 – 1945, usytuowanej na cmentarzu Rakowickim przy ul. Prandoty, zrealizowane w terminie do 30 listopada 2020 r. polegały na wymianie lastrykowych nagrobków na nowe – z granitu strzegomskiego, z wykuciem napisów upamiętniających pochowanych żołnierzy WP, renowacją elementów metalowych (orzełków, krzyżyków) i osadzeniem na nowych nagrobkach.

Wartość zadania: 221 270,00 zł netto

Zadanie finansowane ze środków: Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury (w wysokości 174 183,74 zł netto) oraz z dotacji Wojewody Małopolskiego (w wysokości 47 086,26 zł netto)

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych

B. Na Cmentarzu Podgórskim przy ul. Wapiennej:

Przy zabytkowych pomnikach nagrobnych:

1) pomnik nagrobny na grobie Rodziny Kawków, kwatera II a, rząd wschodni (II etap prac),

2) grobowiec Stanisława Balickiego i Rodziny Hoszowskich, kwatera I a, rząd południowy,

3) pomnik nagrobny na grobie Rozalii Mól kwatera II a, rząd wschodni,

4) pomnik nagrobny na grobie Michała Pirożka, kwatera II b, rząd wschodni,

Wartość prac prowadzonych przy ww. grobach w 2020 r. na cmentarzu Podgórskim: 78 227,00 zł netto, w tym dofinansowanie NFRZK: 62 581,60 zł (80 % wartości zadania) oraz środki Gminy Miejskiej Kraków: 15 645,40 zł (20 % wartości zadania)

Projekt współfinansowany z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa

C. Stary Cmentarz Podgórski przy al. Powstańców Śląskich

W 2020 r. nie były realizowane prace konserwatorskie przy zabytkowych pomnikach nagrobnych na terenie Starego Cmentarza Podgórskiego. Zostało natomiast zlecone „Opracowanie dokumentacji projektowej rewaloryzacji Starego Cmentarza Podgórskiego

w Krakowie, przy al. Powstańców Śląskich”.

Wartość zadania dofinansowanego ze środków NFRZK: 116 000,00 zł netto, w tym:

dofinansowanie NFRZK: 73 080,00 zł (63% wartości zadania) oraz środki Gminy Miejskiej

Kraków: 42 920,00 zł (37 % wartości zadania)

Na podstawie wykonanej dokumentacji projektowej Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie wystąpi o wymagane przepisami zezwolenia oraz – w miarę pozyskiwanych środków - będzie realizował w kolejnych latach prace na terenie Starego Cmentarza Podgórskiego

Projekt współfinansowany z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa

D. Zespół cmentarno – pomnikowy Wzgórza Krzesławickie

Modernizacja infrastruktury Cmentarza Wojennego na Wzgórzach Krzesławickich

Zakres prac: wymiana nawierzchni alejek oraz placu przy pomniku, renowacja schodów terenowych, wykonanie odwodnienia terenu, remont konserwatorski pomnika i muru oporowego, odtworzenie słupków betonowych, remont cokołu z krzyżem, remont

i modernizacja ogrodzenia

Na wniosek Gminy Miejskiej Kraków złożony w ramach PROGRAMU MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO „GROBY I CMENTARZE WOJENNE W KRAJU” na realizację zadania zostało przyznane dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych. Na realizację zadania przyznane zostały również środki finansowe Wojewody Małopolskiego - zgodnie z Porozumieniem z dnia 16 września 2020 r. w sprawie powierzenia zadania należącego do zakresu administracji rządowej, dotyczącego utrzymania grobów i cmentarzy wojennych znajdujących się na terenie Gminy Miejskiej Kraków - w zakresie remontu cmentarza wojennego z II wojny światowej ofiar terroru niemieckiego, znajdującego się na Wzgórzach Krzesławickich w Krakowie oraz środki Gminy Miejskiej Kraków.

Łączna wartość prac dla realizacji pierwszego etapu wyniosła 614 049,68 zł, w tym:

Dofinansowanie ze środków MKiDN pochodzących z Funduszy Promocji Kultury,

w ramach programu „Groby i cmentarze wojenne” – 180 000,00 zł

Dofinansowanie Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie – 100 000,00 zł

Środki własne Gminy Miejskiej Kraków – 300 000,00 zł, środki własne Zarządu Cmentarzy Komunalnych w Krakowie – 34 049,68 zł

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych

E. Na cmentarzu komunalnym Prokocim przy ul. Bieżanowskiej

1) Konserwacja kapliczki filarowej z krzyżem na cmentarzu komunalnym Prokocim, ul. Bieżanowska

Wartość prac: 26 100,00 zł ( 100% środki z budżetu Gminy Miejskiej Kraków)

Powyższa informacja nie obejmuje prac konserwatorskich prowadzonych przy grobach posiadających dysponentów, zlecanych ze środków prywatnych lub dotacji pozyskanych przez dysponentów grobów.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Projekt współfinansowany z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszy Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych